Τό νόημα καί ἡ σημασία τοῦ μοναχισμοῦ
Συμβαίνει πολλοί Χριστιανοί νά μή γνωρίζουν ἀρκετά τό νόημα τοῦ Ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ. Γι᾿ αὐτό μπορεῖ νά περιμένης ἀπ᾿ αὐτούς τίς πιό ἀπίθανες ἐρωτήσεις. Ἀλλά, ἐάν γνωρίζουμε ἐμεῖς, πῶς πρέπει νά εἶναι ὁ μοναχισμός, μποροῦμε στόν ὁποιονδήποτε νά ἀπαντήσουμε γιά τήν ζωή καί τήν τάξι τῆς ζωῆς μας.
Ὁ μοναχισμός κρίνεται σέ γενικές γραμμές μέ τά ἴδια ἐπιχειρήματα μέ τά ὁποῖα κρίνεται καί ὁ Χριστιανισμός. Ὁ Χριστιανισμός δέν εἶναι ἀπηρχαιωμένος καί ἀπόδειξις εἶναι ὅτι σέ κάθε ἐποχή τῆς ἱστορίας εὑρέθησαν ἄνθρωποι νά δώσουν καί τήν ζωή τους ἀκόμη γιά τήν πίστι στόν Χριστό. Ὡς ἐκ τούτου, οὔτε καί ὁ μοναχισμός ἐπαλαιώθηκε, ἐφ᾿ ὅσον ἐπιλέγεται ἀπό πολλούς καί σήμερα ἀνθρώπους ὡς ἰδεώδης τρόπος ζωῆς. Τήν καλλίτερη κριτική τοῦ μοναχισμοῦ τήν κάνουν οἱ τρεῖς σκοποί μέ τούς ὁποίους διέτρεξε τήν ἱστορία του: Εἶναι ὁ πνευματικός σκοπός, ὁ πολιτιστικός καί ὁ κοινωνικός.
Ὁ πνευματικός σκοπός ἐκπληρώνεται στόν μοναχισμό διά τῆς πειθαρχίας τῆς φύσεώς μας πρός τίς εὐαγγελικές ἐντολές. Δι᾿ αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ ὁ ἀγωνιστής μοναχός ἀπαλάσσεται ἀπό τά πάθη τῆς φύσεώς του καί γίνεται ἐν δυνάμει ἡ φανέρωσις μιᾶς ἄλλης μορφῆς ζωῆς, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι.
Ἡ ὑπέρ φύσιν ζωή ἀποδεικνύει τήν ἀναγκαιότητα τῆς ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ.
Ὁ νοῦς συνηθισμένος, κυρίως στίς ἀπασχολήσεις καί δεσμεύσεις τῆς φύσεως, δέν ἠμπορεῖ νά δώση μία ἀποφασιστική ἀπόδειξι, οὔτε ὅτι ὑπάρχει, οὔτε ὅτι δέν ὑπάρχει Θεός, διότι ὁ νοῦς αὐτῆς τῆς φύσεως εἶναι ταυτόχρονα τόσο ἐπιδέξιος στό νά ἀποδείξη καί θετικά καί ἀρνητικά ἕνα καί τό αὐτό ἔργο. Ἀπ᾿ αὐτό οἱ φιλόσοφοι ἀντελήφθησαν τήν πονηρία τῆς πλάνης.
Ἡ ἐπιστήμη, ὅταν ἀποφαίνεται γιά τήν οὐσία τῆς θρησκείας, ταυτόχρονα ἐξέρχεται ἀπό τόν τομέα της, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ σπουδή τῆς ὕλης καί τῶν νόμων της γιά τήν πρακτική ὠφέλεια τῶν ἀνθρώπων. Καί τοῦτο, διότι ἡ θρησκεία δέν γίνεται ἐπιστήμη, ἀλλά συνείδησις. Οἱ ἄνθρωποι δέν ζοῦν μόνο μέ τό ψωμί. Γι᾿ αὐτό, κανείς δέν ἠμπορεῖ νά ὁμιλήση γιά τόν Θεό μέ ἀπόλυτη πληρότητα, παρά μόνο Αὐτός ὁ Ἴδιος, ὅταν ἀκτινοβολεῖ τήν δόξα Του ἐπάνω στίς μορφές τῶν δούλων Του, στούς Ἁγίους.
Καί, παρ᾿ ὅλα αὐτά, παραμένει στούς ἀνθρώπους ἡ ἐλευθερία νά ζοῦν μέ ἀμφιβολία. Αὐτά τά σπάνια παραδείγματα, οἱ Ἅγιοι, ἐμφανίζονται ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους ἀπό καιροῦ εἰς καιρόν καί φέρουν μέσα τους τήν μορφή τοῦ Χριστοῦ-ὁ Ὁποῖος ἀπεκάλυψε τέλεια τόν Θεό-ὄντας οἱ ἴδιοι στῦλοι τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτός εἶναι ὁ κεφαλαιώδης σκοπός τοῦ μοναχισμοῦ: Τό βίωμα τῆς Ὀρθοδοξίας μέχρι τό μέτρο τῆς τελειότητος, ὅταν ἡ ὕπαρξις τοῦ Θεοῦ γίνεται ἕνα φυσικό γεγονός, ἀπόλυτα ἐμφανές σ᾿ ἐμᾶς. Οἱ μοναχοί πού ἀνήκουν στόν ὀρθόδοξο μοναχισμό καί ἐφαρμόζουν τίς ὑποσχέσεις τους εἶναι γιά τόν κόσμο μία ἀναμμένη λαμπάδα τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄλλοι πού δέν ἀνήκουν στήν κατηγορία τῶν ἀγωνιστῶν, βαδίζουν μέ τήν λαμπάδα τους σβησμένη, ἐνῶ γιά τίς ἠθικές τους πτώσεις, βλασφημεῖται ὁ Θεός ἐξ αἰτίας τους στά ἔθνη (Βλέπε Ρωμ.2,24). Ἀλλά αὐτοί δέν εἶναι οἱ ἀληθινοί ἐκπρόσωποι τοῦ μοναχισμοῦ, ἀλλά οἱ πρῶτοι.
Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.
Γιά νά διαβάσετε τα ὑπόλοιπα μέρη πατήστε Γέροντας Ἀρσένιος Μπόκα - βαθμίδες μοναχικῆς πολιτείας
http://anavaseis.blogspot.gr/2012/12/blog-post_9683.html
Οἱ βαθμίδες τῆς μοναχικῆς πολιτείας
Ἱερομονάχου Γέροντα Ἀρσενίου Μπόκα (+1910-1989)
Μέρος ΙΑ'
.jpg)
Ὁ μοναχισμός κρίνεται σέ γενικές γραμμές μέ τά ἴδια ἐπιχειρήματα μέ τά ὁποῖα κρίνεται καί ὁ Χριστιανισμός. Ὁ Χριστιανισμός δέν εἶναι ἀπηρχαιωμένος καί ἀπόδειξις εἶναι ὅτι σέ κάθε ἐποχή τῆς ἱστορίας εὑρέθησαν ἄνθρωποι νά δώσουν καί τήν ζωή τους ἀκόμη γιά τήν πίστι στόν Χριστό. Ὡς ἐκ τούτου, οὔτε καί ὁ μοναχισμός ἐπαλαιώθηκε, ἐφ᾿ ὅσον ἐπιλέγεται ἀπό πολλούς καί σήμερα ἀνθρώπους ὡς ἰδεώδης τρόπος ζωῆς. Τήν καλλίτερη κριτική τοῦ μοναχισμοῦ τήν κάνουν οἱ τρεῖς σκοποί μέ τούς ὁποίους διέτρεξε τήν ἱστορία του: Εἶναι ὁ πνευματικός σκοπός, ὁ πολιτιστικός καί ὁ κοινωνικός.
Ὁ πνευματικός σκοπός τοῦ μοναχισμοῦ
Ὁ πνευματικός σκοπός ἐκπληρώνεται στόν μοναχισμό διά τῆς πειθαρχίας τῆς φύσεώς μας πρός τίς εὐαγγελικές ἐντολές. Δι᾿ αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ ὁ ἀγωνιστής μοναχός ἀπαλάσσεται ἀπό τά πάθη τῆς φύσεώς του καί γίνεται ἐν δυνάμει ἡ φανέρωσις μιᾶς ἄλλης μορφῆς ζωῆς, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι.
Ἡ ὑπέρ φύσιν ζωή ἀποδεικνύει τήν ἀναγκαιότητα τῆς ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ.
Ὁ νοῦς συνηθισμένος, κυρίως στίς ἀπασχολήσεις καί δεσμεύσεις τῆς φύσεως, δέν ἠμπορεῖ νά δώση μία ἀποφασιστική ἀπόδειξι, οὔτε ὅτι ὑπάρχει, οὔτε ὅτι δέν ὑπάρχει Θεός, διότι ὁ νοῦς αὐτῆς τῆς φύσεως εἶναι ταυτόχρονα τόσο ἐπιδέξιος στό νά ἀποδείξη καί θετικά καί ἀρνητικά ἕνα καί τό αὐτό ἔργο. Ἀπ᾿ αὐτό οἱ φιλόσοφοι ἀντελήφθησαν τήν πονηρία τῆς πλάνης.
Ἡ ἐπιστήμη, ὅταν ἀποφαίνεται γιά τήν οὐσία τῆς θρησκείας, ταυτόχρονα ἐξέρχεται ἀπό τόν τομέα της, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ σπουδή τῆς ὕλης καί τῶν νόμων της γιά τήν πρακτική ὠφέλεια τῶν ἀνθρώπων. Καί τοῦτο, διότι ἡ θρησκεία δέν γίνεται ἐπιστήμη, ἀλλά συνείδησις. Οἱ ἄνθρωποι δέν ζοῦν μόνο μέ τό ψωμί. Γι᾿ αὐτό, κανείς δέν ἠμπορεῖ νά ὁμιλήση γιά τόν Θεό μέ ἀπόλυτη πληρότητα, παρά μόνο Αὐτός ὁ Ἴδιος, ὅταν ἀκτινοβολεῖ τήν δόξα Του ἐπάνω στίς μορφές τῶν δούλων Του, στούς Ἁγίους.
Καί, παρ᾿ ὅλα αὐτά, παραμένει στούς ἀνθρώπους ἡ ἐλευθερία νά ζοῦν μέ ἀμφιβολία. Αὐτά τά σπάνια παραδείγματα, οἱ Ἅγιοι, ἐμφανίζονται ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους ἀπό καιροῦ εἰς καιρόν καί φέρουν μέσα τους τήν μορφή τοῦ Χριστοῦ-ὁ Ὁποῖος ἀπεκάλυψε τέλεια τόν Θεό-ὄντας οἱ ἴδιοι στῦλοι τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτός εἶναι ὁ κεφαλαιώδης σκοπός τοῦ μοναχισμοῦ: Τό βίωμα τῆς Ὀρθοδοξίας μέχρι τό μέτρο τῆς τελειότητος, ὅταν ἡ ὕπαρξις τοῦ Θεοῦ γίνεται ἕνα φυσικό γεγονός, ἀπόλυτα ἐμφανές σ᾿ ἐμᾶς. Οἱ μοναχοί πού ἀνήκουν στόν ὀρθόδοξο μοναχισμό καί ἐφαρμόζουν τίς ὑποσχέσεις τους εἶναι γιά τόν κόσμο μία ἀναμμένη λαμπάδα τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄλλοι πού δέν ἀνήκουν στήν κατηγορία τῶν ἀγωνιστῶν, βαδίζουν μέ τήν λαμπάδα τους σβησμένη, ἐνῶ γιά τίς ἠθικές τους πτώσεις, βλασφημεῖται ὁ Θεός ἐξ αἰτίας τους στά ἔθνη (Βλέπε Ρωμ.2,24). Ἀλλά αὐτοί δέν εἶναι οἱ ἀληθινοί ἐκπρόσωποι τοῦ μοναχισμοῦ, ἀλλά οἱ πρῶτοι.
Μετάφρασις ἐπιμέλεια
ὑπό ἀδελφῶν Ἱερᾶς Μονῆς
Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους
2003
Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.
Ἐπιμέλεια κειμένου και πηγή στο Διαδίκτυο Ἀναβάσεις
Γιά νά διαβάσετε τα ὑπόλοιπα μέρη πατήστε Γέροντας Ἀρσένιος Μπόκα - βαθμίδες μοναχικῆς πολιτείας
http://anavaseis.blogspot.gr/2012/12/blog-post_9683.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου