Η ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Αρχιμ. Κύριλλου Κεφαλόπουλου

Εφημέριος Ι. Ν. Αγίου Μάρκου Ευγενικού

Κάτω Πατησίων, Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

            Η κύρια έμφαση στην μελέτη της κυρίλλειας θεολογίας, όπως ήταν φυσικό, δόθηκε στο χριστολογικό της μέρος, αφού άλλωστε αυτή, η Χριστολογία, υπήρξε η βασική συνεισφορά του Κυρίλλου Αλεξανδρείας στο Δόγμα της Εκκλησίας. Ως συνέπεια αυτό είχε άλλες πλευρές της κυρίλλειας θεολογίας αλλά και ερμηνευτικής να μην ελκύσουν ιδιαιτέρως την προσοχή και το ενδιαφέρον των μελετητών. Ωστόσο, όλες οι πλευρές της θεολογικής και ερμηνευτικής σκέψης του Κυρίλλου Αλεξανδρείας βασίζονται στην χριστολογία του. Μας δόθηκε η ευκαιρία  να στηρίξουμε την θέση μας αυτή στα πλαίσια δύο εξειδικευμένων εργασιών που αφορούσαν την ερμηνευτική του Κυρίλλου Αλεξανδρείας και το Πρόσωπο του Χριστού. Και στην παρούσα εργασία ξεκινάμε να εξετάσουμε την ευχαριστιακή θεολογία του Κυρίλλου Αλεξανδρείας, βασιζόμενοι επί της κυρίλλειας χριστολογίας, προκειμένου να καταδειχθεί ότι η “ζωοποιός δύναμη” του μυστηρίου της Ευχαριστίας προέρχεται από το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου, Τον Οποίον ο Κύριλλος αποκαλεί “Ζωή κατά φύσιν”.
Όπως προαναφέραμε, και η πλευρά της ευχαριστιακής θεολογίας του Κυρίλλου Αλεξανδρείας, όπως και άλλες πλευρές του πολύπλευρου και πολύτομου συγγραφικού, ερμηνευτικού και θεολογικού του έργου, δεν έτυχαν της δέουσας προσοχής από τους μελετητές. Από την διεθνή ξενόγλωσση βιβλιογραφία, καθ’ όσον γνωρίζουμε, έχουμε ελάχιστα παραδείγματα να αναφέρουμε.  Υπάρχουν δύο παλαιές εργασίες του E. Michaud (1902) και του J. Mahe (1907) με αναφορά στην ευχαριστιακή θεολογία του Κυρίλλου Αλεξανδρείας, περιορίζονται όμως στην εξέταση της πραγματικής σωματικής ή συμβολικής παρουσίας του Χριστού στην Θεία Ευχαριστία. Με το θέμα της πραγματικής παρουσίας του Χριστού στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας ασχολήθηκαν δύο ρωμαιοκαθολικοί θεολόγοι, με σύντομες αναφορές και όχι ιδιαιτέρως εκτενή διαπραγμάτευση του θέματος. Υπάρχει επίσης η πιο εκτενής εργασία στην γερμανική βιβλιογραφία, εξίσου αρκετά παλαιά, του A. Struckmann. Το ίδιο ισχύει και για το άρθρο του Henry Chadwick.  Αξιοσημείωτη εξαίρεση αποτελεί η διατριβή του λουθηρανού θεολόγου Ezra Gebremedhin, η οποία σε γενικές γραμμές είναι λεπτομερής, αξιόλογη, αν και όχι πάντοτε σύμφωνη στις προσεγγίσεις της με την καθ’ εαυτή ορθόδοξη θεολογία του Κυρίλλου Αλεξανδρείας.
Διαπιστώνοντας λοιπόν την αντιστρόφως ανάλογη με την αξία του μεγάλου αυτού Αγίου Πατρός της Εκκλησίας και Ποιμενάρχου της Αλεξανδρινής Εκκλησίας, Κυρίλλου, περιορισμένη μελέτη της ευχαριστιακής του θεολογίας, και αφορμώμενοι από την προσωπική μας ενασχόληση και ενδιαφέρον για την πατερική θεολογία για την Θεία Ευχαριστία, όπως και για την κυρίλλεια θεολογία, θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε την διδασκαλία του Αγίου Κυρίλλου για την Ευχαριστία. Αλλά για να κατανοήσουμε τον τρόπον με τον οποίον ο Κύριλλος Αλεξανδρείας αντιλαμβάνεται το Μυστήριο της Ευχαριστίας, οφείλουμε πρώτα να σταθούμε στην χριστολογία του σε σχέση με την ευχαριστία, που αποτελεί την βάση της όλης θεολογικής  σκέψης του Αλεξανδρινού Πατρός της Εκκλησίας.
Ο Κύριλλος ανδρώθηκε θεολογικά και πνευματικά μέσα στην ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εκκλησίας της Αλεξανδρείας. Η θεολογική σχολή της Αλεξανδρείας είχε να παρουσιάσει μεγάλα θεολογικά αναστήματα, Πατέρες της Εκκλησίας, όπως οι Κλήμης Αλεξανδρείας, Ωριγένης, Δίδυμος ο Τυφλός, και κατ’ εξοχήν ο Μέγας Αθανάσιος. Η θεολογική σκέψη του Κυρίλλου σαφώς διαμορφώθηκε υπό την επίδραση των προκατόχων του, ιδίως στο χριστολογικό δόγμα. Άλλωστε, η συμφωνία με την διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας αποτελούσε εγγύηση Ορθοδοξίας, ενώ οι καινοτόμες θεολογικές απόψεις πολύ εύκολα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απόκλιση από το ορθόδοξο δόγμα και την αίρεση. Ο Κύριλλος στο σημείο αυτό είναι ιδιαιτέρως σαφής και φροντίζει, στην διατύπωση της θεολογίας του, να στηρίζεται στην Αγία Γραφή και στα κείμενα και την διδασκαλία των Αγίων Πατέρων, εμμένοντας στην αποστολική και πατερική παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Γράφει χαρακτηριστικά ο Κύριλλος απευθυνόμενος στον Νεστόριο (Επιστολή 4^η) για την  σημασία να μελετά κανείς τα κείμενα των Πατέρων και να συμφωνεί μαζί τους, διότι τούτο διασφαλίζει και την ορθή πίστη: “έσται τούτο μάλα ορθώς, ει τοις των αγίων Πατέρων περιτυγχάνοντες λόγοις, περί πολλού τε αυτούς ποιείσθαι σπουδάζομεν, και δοκιμάζοντες εαυτούς, ει εσμέν εν τη πίστει, κατά το γεγραμμένον, ταις εκείνων ορθαίς και ανεπιλήπτοις δόξαις τας εν ημίν εννοίας ευ μάλα συμπλάττομεν”. Και σε άλλη του επιστολή προς τον επίσκοπο Σούκενσον τονίζει την αξία των Πατέρων για την διατήρηση της Ορθοδοξίας: “φρονούμεν τοίνυν περί της του Σωτήρος ημών οικονομίας, α και οι προ ημών Πατέρες. Αναγνόντες γαρ τους εκείνων πόνους, τον εαυτών νουν καταρυθμίζομεν, ώστε κατόπιν αυτών ιέναι, και μηδέν τη των δογμάτων ορθότητι καινόν επεισφρήσαι”.
Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι ο Κύριλλος επηρεάστηκε κατ’ εξοχήν από τον Μεγάλο Αθανάσιο ως προς το χριστολογικό δόγμα και την Ενανθρώπηση του Κυρίου, όπως και από άλλους Πατέρες, των οποίων τα κείμενα παραθέτει ως υποστηρικτικά της θεολογίας, ως μία πηγή πατερική με παράλληλη αυθεντία όπως αυτή της Αγίας Γραφής. Άλλωστε, για την εμμονή του αυτή να στηρίζεται στην διδασκαλία των προγενεστέρων Αγίων Πατέρων προκειμένου να αναπτύξει και να θεμελιώσει την δική του θεολογία, ο Κύριλλος Αλεξανδρείας δικαίως έχει αποκληθεί “σφραγίς των Πατέρων” από τον όσιο Αναστάσιο τον Σιναϊτη.
Εάν  αναζητούσαμε κάποιο κείμενο του Κυρίλλου Αλεξανδρείας που να συμπυκνώνει την χριστολογική του διδασκαλία και να συνδέεται με το Μυστήριο της Ευχαριστίας, δεν θα μπορούσαμε να βρούμε πιο αντιπροσωπευτικό και κατάλληλο από το ακόλουθο απόσμασμα της προς Νεστόριον Τρίτης Επιστολής: “καταγγέλλοντες γαρ τον κατά σάρκα θάνατον του μονογενούς Υιού του Θεού, τουτ’ έστιν, Ιησού Χριστού, την εκ νεκρών αναβίωσιν, και την εις ουρανούς ανάληψιν ομολογούντες, την αναίμακτον εν ταις Εκκλησίαις τελούμεν θυσίαν. Πρόσιμέν τε ούτω ταις μυστικαίς ευλογίαις και αγιαζόμεθα, μέτοχοι γενόμενοι της αγίας σαρκός, και του τιμίου αίματος του πάντων ημών Σωτήρος Χριστού. Και ουχ ως σάρκα κοινήν δεχόμεθα, μη γένοιτο. Ούτε μην ως ανδρός ηγιασμένου, και συναφθέντος τω Λόγω κατά την ενότητα της αξίας, ήγουν ως θείαν ενοίκησιν εσχηκότος, αλλ’ ως ζωοποιόν αληθώς, και ιδίαν αυτού του Λόγου. Ζωή γαρ ων κατά φύσιν ως Θεός, επειδή γέγονεν έν προς την εαυτού σάρκα, ζωοποιόν απέφηνεν αυτήν. Ώστε καν λέγη προς ημάς, ‘αμήν, αμήν λέγω υμίν, εάν μη φάγητε την σάρκα του Υιού του ανθρώπου, και πίητε αυτού το αίμα’, ουχ ως ανθρώπου των καθ’ ημάς ενός, και αυτήν είναι λογιούμεθα (πως γαρ η ανθρώπου σαρξ ζωοποιός έσται, κατά φύσιν την εαυτής), αλλ’ ως ιδίαν αληθώς γενομένην του δι’ ημάς και Υιού και ανθρώπου γεγονότος τε  και χρηματίσαντος”. Στο χωρίο αυτό σαφώς ο Άγιος Κύριλλος  συνδέει την προσέλευση των πιστών στην Ευχαριστία ως μετάληψη της ζωοποιού Σαρκός του Ενανθρωπήσαντος Χριστού, ο Οποίος, “Ζωή κατά φύσιν” ων, μεταδίδει στους πιστούς την Ιδίαν Σάρκα, το Σώμα Του, το οποίο ζωοποιεί τους μεταλαμβάνοντας πιστούς. Εδώ αποτυπώνεται ξεκάθαρα ότι ο τρόπος που αντιλαμβάνεται ο Άγιος Κύριλλος την Ευχαριστία είναι κατά βάσιν χριστολογικός, βασίζεται στο θεανδρικό Πρόσωπο του Χριστού, ο Οποίος έλαβε σάρκα ανθρώπινη ενωμένη με την θεία Του φύση, και επομένως έδωσε στην Σάρκα Του ζωή, “ζωοποίηση”. Αυτό λοιπόν το Σώμα του Χριστού κοινωνούν οι πιστοί και ζωοποιούνται.
Ο Κύριλλος Αλεξανδρείας εμμένει πολύ στο γεγονός ότι το Σώμα και Αίμα του Χριστού στην θεία κοινωνία  είναι το ίδιο Σώμα και Αίμα που έλαβε σαρκούμενος ο Θείος Λόγος και Υιός του Θεού. Η πραγματική παρουσία του Σώματος και Αίματος του Χριστού στο Μυστήριο της Ευχαριστίας είναι που καθιστά αυτήν “ζωοποιό”, δυνάμενη η θεία κοινωνία να  μεταδίδει στους μεταλαμβάνοντας πιστούς την ιδία Σάρκα του Χριστού. Η Ευχαριστία είναι “εφόδιον ζωής”. Η όλη θεολογική βάση για το Μυστήριο της Ευχαριστίας είναι χριστολογική, στηρίζεται στην Ενσάρκωση του Υιού του Θεού και στην μετάδοση-μετάληψη “εν σώματι” και “τη ιδία σαρκί” του Χριστού στους πιστούς.
Συνεχίζεται..

 http://www.enromiosini.gr/arthrografia/%CE%B7-%CE%B5%CF%85%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%B7-%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CF%85%CF%81/

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ

Αρχιμ. Κύριλλου Κεφαλόπουλου

Εφημέριος Ι. Ν. Αγίου Μάρκου Ευγενικού

Κάτω Πατησίων, Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών

Στο προηγούμενο μέρος της παρούσης εργασίας είδαμε τον τρόπο που κατανοεί ο Κύριλλος Αλεξανδρείας την Ευχαριστία ως πηγή ζωής και ζωοποιό δύναμη, πάντοτε σε σχέση με την αντίληψη του Σώματοςτου Ενσαρκωμένου Χριστού, του καθ’ εαυτού φορέα και χορηγού της ζωής. Το Σώμα του Χριστού, όπως και τα δύο ευχαριστιακά είδη, ο άρτος και ο οίνος στο Μυστήριο της Ευχαριστίας καθίστανται φορείς αυτής της θείας ζωής, διότι κατά τον καθαγιασμό τους μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα Χριστού, Εκείνου που είναι “σώμα της κατά φύσιν ζωής“. Μέσα από την Ευχαριστία ο πεπτωκώς άνθρωπος μπορεί να ζωοποιηθεί μεταλαμβάνοντας του Σώματος του Χριστού, το οποίο, με την Ενσάρκωση, μετέχει της θεανθρώπινης φύσεως του Κυρίου. Αυτή η ένωση ανθρωπίνης και θείας φύσεως γίνεται ασυγχύτως στο Πρόσωπο του Σαρκωθέντος Λόγου. Ο πιστός που μετέχει στην Ευχαριστία, με την μετάληψη του καθαγιασμένου άρτου και οίνου γίνεται συμμέτοχος και αποδέκτης της θείας δυνάμεως που αναζωογονεί, ή , σύμφωνα με την κυρίλλεια ορολογία, “ζωοποιεί” τον πιστό.
Η διδασκαλία του Αγίου Κυρίλλου επί του σχετικού είναι, όπως δείξαμε και στο πρώτο μέρος της παρούσης εργασίας για την πατερική θεολογία για την Ευχαριστία, σύμφωνη με την αποστολική και πατερική παράδοση και δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας, και συνηγορεί υπέρ της πραγματικής παρουσίας του Χριστού στο Μυστήριο της Ευχαριστίας, μέσα από το Σώμα και το Αίμα Του. Επειδή όμως ο Άγιος Κύριλλος ομιλεί συχνά περιγράφοντας την Ευχαριστία ως πνευματική ή μυστική ευλογία, ως “τράπεζα πνευματική και μυστική”,για να αποδώσει τον χαρακτήρα του Μυστηρίου της Ευχαριστίας με την εσχατολογική εικόνα της Τράπεζας, του Δείπνου, και να προσδιορίζει τις πνευματικές ευλογίες που λαμβάνει ο πιστός, αυτό έδωσε λαβή σε κάποιους μελετητές της κυρίλλειας θεολογίας, προερχομένους από τον χώρο της Διαμαρτυρήσεως κυρίως, να ισχυρισθούν πως ο Κύριλλος Αλεξανδρείας δεν αναγνωρίζει πραγματική παρουσία Σώματος και Αίματος του Χριστού, αλλά απλώς μία δυναμική, συμβολική ή πνευματική παρουσία του Χριστού στην Ευχαριστία, όπως οι A.Harnack, F. Loofs, E. Michaud. Υπήρξαν βεβαίως και άλλοι, προερχόμενοι από τον ρωμαιοκαθολικό χώρο, που υποστήριξαν την ορθή θέση, όπως προκύπτει μέσα από τα κείμενα του Κυρίλλου Αλεξανδρείας, υπέρ της πραγματικής, σωματικής παρουσίας του Σώματος και Αίματος του Χριστού στην Ευχαριστία, όπως οι  P. Batiffol, J. Mahe’, A. Struckmann. Ας αφήσουμε καλύτερα να μιλήσουν τα ίδια τα κείμενα του Αγίου Κυρίλλου. Πιο συγκεκριμένα, σχολιάζοντας το χωρίο Λουκ. 22:17-22, γράφει: “έδει (ενν. τον Χριστόν) τοίνυν αυτόν διά του αγίου Πνεύματος εν ημίν γενέσθαι θεοπρεπώς, συνανακιρνάσθαι   ώσπερ τοις ημετέροις σώμασι, διά της αγίας αυτού σαρκός και του τιμίου αίματος, ‘ά δη και εσχήκαμεν εις ευλογίαν ζωοποιόν, ως εν άρτω τε και οίνω. Ίνα γαρ μη αποναρκήσωμεν, σάρκα τε και αίμα προκείμενα βλέποντες εν αγίαις τράπεζαις εκκλησιών, συγκαθιστάμενος ο Θεός ταις ημετέραις ασθενείαις, ενίησι τοις προκειμένοις δύναμιν ζωής, και μεθίστησιν αυτά προς ενέργειαν της εαυτού σαρκός, ίνα εις μέθεξιν ζωοποιόν έχομεν αυτά, και οίον σπέρμα ζωοποιόν εν ημίν ευρεθή το σώμα της ζωής. Και μη αμφιβάλης, ότι τούτο εστιν αληθές, αυτού λέγοντος εναργώς. ‘Τούτο μου εστί το σώμα’, και, ‘Τούτο μου εστί το αίμα’. Δέχου δε μάλλον του Σωτήρος εν πίστει τον λόγον., αλήθεια γαρ ων, ου ψεύδεται”. Νομίζουμε πως πιο σαφής τοποθέτηση επί του θέματος εκ μέρους του Κυρίλλου Αλεξανδρείας δεν θα μπορούσε να υπάρξει, και αυτή σαφώς συνηγορεί υπέρ της αληθούς παρουσίας του Σώματος και Αίματος του Χριστού στην Ευχαριστία.
Στο ίδιο χωρίο αξίζει να παρατηρήσουμε ότι ο Άγιος Κύριλλος τονίζει και μία άλλη πτυχή του Μυστηρίου της Ευχαριστίας.  Εκτός από την πραγματική, σωματική παρουσία του Χριστού στην Ευχαριστία, όπου ο πιστός μεταλαμβάνει αληθώς του πραγματικού Σώματος και Αίματος, μεταλαμβάνει επίσης και πνευματικής ευλογίας. Ο πιστός μετέχει στην Ευχαριστία, και “ζωοποιείται”, έχει “μέθεξιν ζωοποιόν” της θεϊκής δυνάμεως και ενεργείας. Ο πιστός μετέχοντας στην Ευχαριστία καθαγιάζεται, καθώς λαμβάνει αυτήν την πνευματική ευλογία, “ζωοποιείται”, με την έννοια ότι πεθαίνει ως προς την αμαρτία και αναζεί εν Χριστώ Ιησού. Ο πιστός συμμετέχει στην Ευχαριστία, στην αναίμακτο θυσία του Χριστού-Αμνού, και λαμβάνει όχι μόνον το Σώμα και Αίμα ως τροφή πραγματική για την ψυχή, αλλά και ως πνευματική τροφή που συνεργεί στον καθαγιασμό του.
Θα παραθέσουμε και ένα άλλο σχετικό χωρίο του Αγίου Κυρίλλου που συνηγορεί υπέρ του πραγματικού καθαγιασμού και μεταβολής του άρτου και οίνου σε Σώμα και Αίμα.  “Εσθιόντων αυτών, λαβών ο Ιησούς τον άρτον, και ευχαριστήσας έκλασε, και εδίδου τοις μαθηταίς, και είπε: Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το σώμα μου (Ματθ. 26:26). Μετά το εξελθείν τον Ιούδαν παραδίδωσι τοις ένδεκα ο Σωτήρ το σωτηριώδες μυστήριον. Επειδή γαρ μικρόν ύστερον έμελλεν αναστάς μετά της ιδίας σαρκός αναφοιτήσαι προς τον Πατέρα, ίνα την του σώζοντος παρουσίαν έχομεν (άνευ γαρ της παρουσίας Χριστού αδύνατον σωθήναι άνθρωπον, και απαλλαγήναι θανάτου και αμαρτίας, μη συνούσης ημών της ζωής), έδωκεν ημίν το ίδιον σώμα τε και αίμα, ίνα δι’ αυτών το της φθοράς καταλύηται κράτος, ενοικίζηται δε ταις ημετέραις ψυχαίς διά του αγίου Πνεύματος, και γενώμεθα αγιασμού μέτοχοι, και ουράνιοι άνθρωποι, και πνευματικοί χρηματίσωμεν. ‘και λαβών το ποτήριον, και ευχαριστήσας, έδωκεν αυτοίς, λέγων. Πίετε εξ αυτού πάντες’ (Ματθ. 26:27). Ευχαριστεί ο Κύριος λαβών το ποτήριον, τουτέστιν εν σχήματι προσευχής διαλέγεται τω Θεώ και Πατρί, κοινωνόν ώσπερ αυτόν τε και συνευδοκητήν αποφαίνων της δοθησομένης ζωοποιού ευλογίας ημίν. Άμα δε και ημίν τύπον διδούς πρώτον ευχαριστείν, και ούτω κλαν τον άρτον και διαδιδόναι. Διό και ημείς επ’ όψεσι Θεού τα προειρημένα τιθέντες, δεόμεθα εκτενώς εις ευλογίαν ημίν μεταπλασθήναι την πνευματικήν, ίνα μετασχόντες αυτών αγιασθώμεν σωματικώς και πνευματικώς. Δεικτικώς δε είπε, ‘Τούτο μου εστί το σώμα’, και, ‘Τούτο μου εστι το αίμα’, ίνα μη νομίσης  τύπον είναι τα φαινόμενα, αλλά διά τινος αρρήτου του πάντα ισχύοντος Θεού μεταποιείσθαι εις σώμα και αίμα Χριστού κατά το αληθές τα παρενηνεγμένα, ων μετασχόντες, την ζωοποιόν και αγιαστικήν δύναμιν του Χριστού εισδεχόμεθα”.
Είναι ένα κείμενο που δεν θα μπορούσε να είναι πιο σαφές και ξεκάθαρο ως προς την κυρίλλεια ευχαριστιακή θεολογία. Στην Ευχαριστία το Σώμα του Σαρκωθέντος Λόγου μας αγιάζει. Το Σώμα του Χριστού δεν είναι απλώς η ανθρώπινη σάρκα, αλλά η θεωμένη σάρκα, η ανθρώπινη φύση ενωμένη με την θεϊκή στο Πρόσωπο του Χριστού. Αν  δεχθούμε αυτήν την υποστατική ένωση των δύο φύσεων σε ένα Πρόσωπο, αυτό συνεπάγεται ότι  ο Λόγος  έλαβε σάρκα, την θέωσε, την καθαγίασε, και επομένως όταν μεταλαμβάνουμε τον ευχαριστιακό άρτο και οίνο, πραγματικά μεταλαμβάνουμε  Σώμα και Αίμα, που μας καθαγιάζει σωματικά και πνευματικά και μας ζωοποιεί.
Αυτήν την πνευματική διάσταση του Μυστηρίου της Ευχαριστίας επισημαίνει ο Κύριλλος Αλεξανδρείας, γι’ αυτό και την αποκαλεί με εκφράσεις όπως “ευλογία πνευματική”, “πνευματική λατρεία”, “ολοκαύτωμα πνευματικόν” και “μυστική ιερουργία”, “πνευματική ευτροφία” και “πνευματική μυστική τράπεζα”.  Οι εκφράσεις αυτές μας παραπέμπουν  στην “εν πνεύματι και αληθεία λατρεία”, που, όπως παρατηρεί ο R.L.Wilken, διατρέχει ως ερμηνευτικό μοτίβο την κυρίλλεια εξηγητική, κατ’ εξοχήν στο Υπόμνημά του εις το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, και μας οδηγεί στην διασύνδεση του πνευματικής αντιλήψεως περί Ευχαριστίας, και της λειτουργικής της διάστασης, όπως αυτά συνυφαίνονται στην ευχαριστιακή θεολογία του Κυρίλλου Αλεξανδρείας. Αυτήν την λειτουργική διάσταση της Ευχαριστίας θα εξετάσουμε στην συνέχεια.
Συνεχίζεται..

http://www.enromiosini.gr/arthrografia/%CE%B7-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%87%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9/

Μετά τή Θεία Λειτουργία. Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Μετά τή Θεία Λειτουργία.Προσοχή ὤστε Θεία Λειτουργία νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας (Λειτουργία μετά τήν λειτουργία)

 Προσοχή ὤστε Θεία Λειτουργία νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας (Λειτουργία μετά τήν λειτουργία)

Ἡ Λατρεία πρέπει νά εἶναι ἀδιάλειπτη. «Ἐν παντί καιρῷ καί τόπῳ».

Ἡ Θεία Λειτουργία δέν πρέπει νά σταματάει μέ τό «Δι' εὐχῶν...» τοῦ λειτουργοῦ, ἀλλά νά συνεχίζεται σ' ὅλη τή διάρκεια τῆς ἡμέρας, σ' ὅλη μας τή ζωή. 

Μέσα στό Ναό τοῦ Σύμπαντος καλούμαστε νά συνεχίζουμε τήν αἰώνια λειτουργία μπροστά στόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό. Νά ζοῦμε καί νά πράττου­με σ’ ὅλη μας τή ζωή, ὅπως καί μέσα στό Ναό τήν ὥρα τῆς προσφορᾶς τῆς Θείας Εὐχαριστίας. 
Ἡ Θεία λατρεία πρέπει ν' ἀγκαλιάζει ὅλη τή ζωή μας. Νά εἶναι ἀδιάλειπτη ὥστε νά ἐξαγιάζει τήν κάθε στιγμή. Πρέπει νά λατρεύουμε τό Θεό μέ ὁσιό­τητα καί δικαιοσύνη· μέ τήν ἐξάσκηση κάθε ἀρετῆς. Γι΄ αὐτό εἶναι ἀπαραί­τητη ἡ βία, ἡ κακοπάθεια καί ἡ ταπεινοφροσύνη.

Αὐτά μᾶς καθαρίζουν ἀπό κάθε μολυσμό σαρκός καί πνεύματος καί μᾶς καθιστοῦν ἱκανούς νά λατρεύσουμε τόν Θεό καί νά ζοῦμε τήν κάθε εὐχαριστιακή σύναξη πολύ ἔντονα. Κάθε χρονική στιγμή, κάθε συμβάν, κάθε ἐνασχόλησή μας, κάθε τί πού ἀντιλαμβανόμαστε μέ τίς αἰσθήσεις μπορεῖ νά εἶναι ἀφορμή, πρώτη ὕλη γιά λατρεία, γιά εὐχαριστία.

Κάθε βῆμα καί εὐχαριστία, κάθε στιγμή ἀφορμή γιά δοξολογία καί εὐχαριστία: «ἐν παντί» εὐχαριστία. Ἡ ζωή μας γίνεται τότε αὐτό πού πρέπει νά εἶναι πάντα: μιά διαρκής εὐχαριστία, μιά συνεχιζόμενη λειτουργία, μιά διαρκής λειτουργία μετά τήν λειτουργία¹¹.

Συγκεφαλαιώνοντας, γιά νά ζήσουμε τή Θεία Λειτουργία ἀπαιτεῖται:

1. Πρίν τή Θεία Λειτουργία

Α) Κάθαρση ἀπό τά πάθη

• Πρέπει νά ἀγαπήσουμε τήν κακοπάθεια
• Πρέπει νά ἀγαπήσουμε καί ἐπιδιώξουμε τήν ταπείνωση
• Ἡ ἐργασία στήν καρδιά μας εἶναι τό κλειδί τῆς ἐπιτυχίας. Ἀπαιτεῖται ἀποκοπή ἀπό ὅλους καί ὅλα, ἔστω γιά ἕνα μικρό χρονικό διάστημα τῆς ἡμέρας. Ἀπαραίτητη εἶναι ἡ ἀδιάλειπτη προσευχή με τό στόμα καί μέ τό νοῦ. Μετά-νοια (μετά-θεση τοῦ νοῦ ἀπό τά μάταια στό Θεό).
• Ἐκκοπή τοῦ μετεωρισμοῦ, στή διάρκεια ὅλου τοῦ 24ώρου.
• Ἀγάπη γιά τίς ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας μας. Πρέπει νά γίνουμε φιλακόλουθοι, ἄνθρωποι τῆς προσευχῆς. Ἡ προσπάθεια ἀρχίζει ἀπό τό σπίτι μέ τό κλείσιμο τῆς τηλεόρασης.
• Μερικά πρακτικά ἐν ὄψει τῆς συμμετοχῆς μας στή Θεία Λειτουργία.
• Ἡσυχαστική ζωή κατά τό δυνατόν.
• Χωρισμός ἀπό τόν «κόσμο», δηλ. τό κοσμικό φρόνημα.

Β) Εἰρήνη μέ τόν ἑαυτό μας καί μέ ὅλους (τίποτε νά μήν κάνουμε μέ βιασύνη-ἄγχος = δαιμονική κυριαρχία πάνω μας).

Γ) Αλληλοσυγχώρηση πρίν τή συμμετοχή στή Θεία Λειτουργία

Δ) Εὐγνωμοσύνη γιά τίς ἄπειρες εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ.

Ε) Ἀγάπη γιά ὅλους.

2.Στή διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας:

α)Ταπείνωση τελωνική -ὅπως ὁ κατάδικος μπροστά στό δικαστή- «σκώληξ εἰμί καί οὐκ ἄνθρωπος». Συναίσθηση τοῦ χρέους καί τῆς ἀγένειας-ἀχαριστίας μας : «Χριστέ μου ἐσύ στέκεις στήν πόρτα μου καί ἐγώ σ’ἀφήνω νά περιμένεις· δέν σου ἀνοίγω».

β) Τό μή κατακρίνειν

γ) Πρέπει νά κάνουμε ἔντονη προσπάθεια γιά συγκέντρωση ὥστε νά κατευθύνουμε-συμμαζέψουμε τό νοῦ στήν καρδιά μας. Προσπάθεια ὥστε νά ἔχουμε ἐσωτερική συνομιλία μέ τό Θεό μέσα στήν καρδιά μας. (Ἀς προσπαθοῦμε νά κάνουμε δικές μας τίς αἰτήσεις καί –ἐάν μᾶς βοηθεῖ- νά τίς μεταγλωττίζουμε στήν νέα ἑλληνική ὥστε νά τίς ζοῦμε ἐντονώτερα). Μποροῦμε νά κάνουμε καί δικές μας σύντομες προσευχές, ὥστε νά βιώνουμε τά διαδραματιζόμενα στή Θεία Λειτουργία.

δ) Προσοχή στά ἀναγινωσκόμενα καί ψαλλόμενα

ε)«Σαϊτευτικές προσευχές» Στ)Δάκρυα χαρᾶς ἤ μετανοίας.

ζ)Συγκλονισμός ἀπό τήν Θεία συγκατάβαση καί ἀγάπη. «Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του».

η) Καθολική προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ μας

καί τῶν πάντων στόν Θεό.

θ)Τέλεια «παράθεση»-«ἐγκατάλειψη» ὅλων στό Θεό:

ι) Συμμετέχουμε στή Θεία Λειτουργία καί γενικά στήν προσευχή καί μέ τό σῶμα. Τό κατά δύναμιν ἡ ὅλη μας στάση πρέπει νά εἶναι εὐλαβική. Ἐπίσης νά στεκόμαστε μέ σιωπή καί νά ἔχουμε ἀκίνητο τό βλέμμα μας. Νά μήν τό περιφέρουμε ἐδῶ καί ἐκεῖ. Προσηλώνουμε τό βλέμμα εἴτε σέ μιά εἰκόνα, εἴτε κάτω (τελωνικῶς). Πολύ βοηθᾶ στό νά συγκεντρωθοῦμε τό νά ἔχουμε τό ἐγκόλπιο τῆς Θείας Λειτουργίας ἤ καί τήν πλήρη ἀκολουθία τοῦ ὄρθου, ἄν ὑπάρχει δυνατότητα, καί νά παρακολουθοῦμε τό λεγόμενα καί τελούμενα.

ια)Ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συναίσθηση καί ἡ πίστη ὅτι τά Ἅγια Μυστήρια εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ.

3. Μετά τή Θεία Λειτουργία

Α) Εὐχαριστία

• Ἡ εὐχαριστία γιά τή Θεία Λειτουργία πού ζήσαμε διαφυλάττει τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο καί τά αὐξάνει.
• Ἡ εὐχαριστία μετά τή Θεία Λειτουργία καί τή Θεία Κοινωνία μᾶς ταπεινώνει, μᾶς χαρίζει συντριβή καρδίας, ντροπή γιά τήν ἁμαρτωλή, ἐμπαθῆ κατάστασή μας · μᾶς παρακινεῖ σέ ἐντονώτερο ἀγώνα γιά τή σωτηρία.
• Πρέπει νά εὐχαριστοῦμε ἀληθινά καί ἔμπρακτα γιά τή Θεία Κοινωνία μέ τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν.

Β) Προσοχή ὥστε Θεία Λειτουργία νά εἶναι ὅλη ἡ ζωή μας

11 Οἱ ἅγιοί μας δέν εἶχαν χρόνο γιά τίποτε ἄλλο· ὅπως καί οἱ ἅγιοι ἄγγελοι δόξαζαν καί συνεχίζουν «ἐς ἀεί» νά δοξάζουν, νά εὐλογοῦν καί νά εὐχαριστοῦν. Νά λατρεύουν τόν Τριαδικό Θεό.

Προδημοσίευση στό διαδίκτυο Γ΄ἔκδοσης (ἐπηυξημένης) τοῦ βιβλίου: (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου)-Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε

Σχῆμα μικρό ,Σελίδες: 162, Τιμή:5€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr

hristospanagia3.blogspot.gr 

http://anavaseis.blogspot.gr/2013/08/blog-post_7548.html

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας. «Ἐαυτούς καί ἀλλήλους καί πάσαν τήν ζωήν ὑμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας.Τέλεια «παράθεση»-«ἐγκατάλειψη» ὅλων στό Θεό: «Ἐαυτούς καί ἀλλήλους καί πάσαν τήν ζωήν ὑμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»

θ)Τέλεια «παράθεση»-«ἐγκατάλειψη» ὅλων στό Θεό: «Ἐαυτούς καί ἀλλήλους καί πάσαν τήν ζωήν ὑμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα».

Πίστη καί ὄχι ἄγχος. Τελεία ἐμπιστοσύνη στή Θεία Πρόνοια. 
Νά τί εἶναι ἀπαραίτητο κάθε στιγμή καί μάλιστα στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας νά κάνουμε. 
Ἐκεῖνος μᾶς εἶπε: «ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν βασιλείαν καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν· μή οὖν μεριμνήσητε εἰς τήν αὔριον» (Μτ. 6, 34). 
Ποτέ ὁ Χριστιανός δέν πρέπει νά ἄγχεται, νά ἀπελπίζεται καί νά φοβᾶται ὅ,τιδήποτε. Τό ἄγχος φανερώνει ὀλιγοπιστία, ἐνῶ ἡ εἰρήνη τῆς ψυχῆς ἔρχεται μέ τήν Θεία Χάρη, πού ἐπισκιάζει τούς πιστούς, τούς ταπεινούς, «τούς φοβουμένους τόν Κύριο», τούς ἐμπιστευομένους τήν ζωή τους καθώς καί τά πάντα σ’ Αὐτόν.

ι) Συμμετέχουμε στή Θεία Λειτουργία καί γενικά στήν προσευχή ὄχι μόνο μέ τήν ψυχή ἀλλά καί μέ τό σῶμα :

Πρέπει νά στεκόμαστε ὄρθιοι, τό κατά δύναμη καθώς καί νά κάνουμε μετάνοιες ὅταν ἁρμόζει (π.χ. στό σημεῖο πού ψάλλουμε : «Τήν ὄντως Θεοτόκον»). Πολύ ὠφέλιμο εἶναι νά κλίνουμε γόνυ (γονυκλισία) ὅταν πρέπει, καί νά σκύβουμε (κλίσις τῆς κεφαλῆς) ὅταν προτρεπόμαστε ἀπό τόν ἱερέα μέ τό: «τάς κεφαλάς ἡμῶν τῷ Κυρίῳ κλίνωμεν».

Ἡ ὅλη μας στάση ἄς εἶναι εὐλαβική, κατανυκτική. Ἐπίσης ἄς στεκόμαστε μέ σιωπή καί ἄς ἔχουμε ἀκίνητο τό βλέμμα μας. Δέν πρέπει νά βλέπουμε ἐδῶ και ἐκεῖ. Ἄς προσηλώνουμε τό βλέμμα εἴτε σέ μιά εἰκόνα, εἴτε κάτω (τελωνικῶς). 
Πολύ βοηθᾶ στό νά συγκεντρωθοῦμε τό νά ἔχουμε τό ἐγκόλπιο τῆς Θεία ς Λειτουργίας ἤ καί τήν πλήρη ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου (λειτουργική «φυλλάδα» μέ τόν ἑορταζόμενο ἅγιο) ἄν ὑπάρχει δυνατότητα, ὥστε νά παρακολουθοῦμε ἀνετώτερα τά λεγόμενα καί τελούμενα.

ια)Ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συναίσθηση καί ἡ πίστη ὅτι τά Ἅγια Μυστήρια εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ.

Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Μή νομίσεις ὅτι εἶναι ψωμί καί κρασί. Οὔτε ὅπως τά ἄλλα φαγητά πηγαίνει στόν ἀφεδρῶνα. Ἀλλά ὅπως τό κερί ὅταν πλησιάσει στήν φωτιά, τίποτε δέν περισσεύει καί ὅλο γίνεται φωτιά, ἔτσι καί ἐδῶ νά πιστεύεις ὅτι τά μυστήρια γίνονται ἕνα μέ τήν οὐσία τοῦ σώματος.
 Γι΄ αὐτό καί ὅταν προσέρχεσθε, μή νομίζετε ὅτι ἀπό ἄνθρωπο μεταλαμβάνετε τό Θεῖο Σῶμα, ἀλλά σάν ἀπό αὐτά τά Σεραφείμ μέ τή λαβίδα τοῦ πυρός, τήν ὁποία εἶδε ὁ Ἡσαΐας νά νομίζετε ὅτι μεταλαμβάνετε τοῦ Θείου Σώματος. Καί σά νά ἀκουμπᾶμε μέ τά χείλη τή Θεία καί ἄχραντη πλευρά, ἔτσι νά μεταλαμβάνουμε τοῦ Σωτηρίου Αἵματος»⁸.

8 Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: «Μὴ ὅτι ἄρτος ἐστὶν ἴδῃς͵ μηδ΄ ὅτι οἶνός ἐστι νομίσῃς· οὐ γὰρ ὡς αἱ λοιπαὶ βρώσεις εἰς ἀφεδρῶνα χωρεῖ· ἄπαγε μὴ τοῦτο νόει· ἀλλὰ ὥσπερ κηρὸς πυρὶ προσομιλήσας οὐδὲν ἀπουσιάζει͵ οὐδὲν περισσεύει· οὕτω καὶ ὧδε νόμιζε συναναλίσκεσθαι τὰ μυστήρια τῇ τοῦ σώματος οὐσίᾳ. Διὸ καὶ προσερχόμενοι͵ μὴ ὡς ἐξ ἀνθρώπου νομίσητε μεταλαμβάνειν τοῦ θείου σώματος͵ ἀλλ΄ ὡς ἐξ αὐτῶν τῶν Σεραφὶμ τῇ λαβίδι τοῦ πυρὸς͵ ἥνπερ Ἡσαΐας εἶδε͵ τοῦ θείου σώματος μεταλαμβάνειν νομίζετε͵ καὶ ὡς τῆς θείας καὶ ἀχράντου πλευρᾶς ἐφαπτόμενοι τοῖς χείλεσιν͵ οὕτω τοῦ σωτηρίου αἵματος μεταλάβωμεν». (Work #027 49.345.41)

Προδημοσίευση στό διαδίκτυο Γ΄ἔκδοσης (ἐπηυξημένης) τοῦ βιβλίου: (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου)-Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε

Σχῆμα μικρό ,Σελίδες: 162, Τιμή:5€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr 

hristospanagia3.blogspot.gr


http://anavaseis.blogspot.gr/2013/08/blog-post_23.html

Ὁ Ἐκκλησιασμός καί ἡ Δομή τῆς Ἐκκλησίας. Ἀρχ. Ἀρσένιος Κατερέλος

Ὁ Ἐκκλησιασμός καί ἡ Δομή τῆς Ἐκκλησίας.
Ὁμιλία Ἀρχ. Ἀρσενίου Κατερέλου, ἡγουμένου Ἱ. Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Δίβρης Φθιώτιδος.
Ἑσπερινή ὁμιλία στή Ἱερά Μονή σέ προσκυνητᾶς (12-5-2012).

-Ἡ Θεία Λειτουργία δέν ἀντικαθίσταται μέ τήν κατ’ οἶκον προσευχή μας.
- Ποτέ δέν παρετηρήθη μετάδοσις λοιμώδους νόσου ἀπό τήν Θεία Κοινωνία.
–  Σημασία ἡ ὠφέλεια ἐκ τῆς Θείας Εὐχαριστίας.
– Ἡ «ἐξουσία τῶν λαϊκῶν». Λόγος Ἁγίου Νικολάου τοῦ Καβάσιλα καί π. Παισίου Ἁγιορείτου


Για να κατεβάσετε και να αποθηκεύσετε την ομιλία σε mp3 πατήστε ΕΔΩ (δεξί κλίκ αποθήκευση ως, ή αποθήκευση δεσμού ως)
Ἀρχείο  Ἀναβάσεων

http://anavaseis.blogspot.gr/2013/08/blog-post_9803.html

Στήν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας. «Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του». Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Συγκλονισμός ἀπό τήν Θεία συγκατάβαση καί ἀγάπη. «Ἐγκατάλειψη τοῦ κόσμου καί τῆς μέριμνας του».

Θά πρέπει νά κάνουμε συνεχή προσπάθεια γιά νά εἶναι ἐλεύθερος ὁ νοῦς μας ἀπό κάθετι ἄλλο ὥστε νά μπορεῖ νά παρακολουθεῖ τά λεγόμενα καί τελούμενα στή διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας καί νά συγκλονίζεται ἀπό αὐτά.

«Πᾶσαν νῦν βιωτικήν ἀποθώμεθα μέριμναν» μᾶς προτρέπει ὁ Χερουβικός ὕμνος. Δέν ἐπιτρέπεται ἐκείνη τήν ὥρα νά σκεπτόμαστε τά γήϊνα καί τά βιοτικά, ὅ,τι δήποτε ἄλλο πλήν τοῦ Θεοῦ. Ἄς συγκλονιζόμαστε κάθε φορά, πού μετέχουμε στήν ἀναίμακτη Θυσία, κατά τήν Ὁποία αὐτοπροσφέρεται γιά χάρη μας ὁ Κύριος Ἰησοῦς στόν Πατέρα. 
Ἄς Τόν δοξάζουμε καί ἄς Τόν εὐχαριστοῦμε γιά τήν ἄπειρη θυσιαστική Του ἀγάπη. Ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅτι κανείς δέν μᾶς ἀγάπησε καί δέν μᾶς ἀγαπᾶ, οὔτε θά μᾶς ἀγαπήσει ποτέ στό μέλλον, ὅπως Αὐτός.
 Ἄς μήν ξεχνοῦμε ὅτι μόνο ὁ Κύριος πέθανε μέ φρικτό θάνατο γιά χάρη μας καί συνεχίζει νά θυσιάζεται γιά μᾶς μυστηριακά σέ κάθε Θεία Λειτουργία.

Κανένας ἄλλος ἀπό αὐτούς πού ἰσχυρίζονται ὅτι μᾶς ἀγαποῦν δέν πέθανε· οὔτε ἐνδεχομένως θά εἶχε τήν διάθεση νά πάρει τή θέση μας, ὅταν θά βρεθοῦμε πρό τῶν πυλῶν τοῦ θανάτου. 
Ἄν καί ὀφείλουμε νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά πεθάνουμε γιά τόν πλησίον μας, ὅπως ὁ Κύριος μᾶς δίδαξε: «Ὀφείλουμε νά ἀγαπᾶμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο ὅπως Ἐκεῖνος ἀγάπησε ἐμᾶς», δηλαδή μέχρι θανάτου, ὅμως... πόσο εὔκολα προδίδουμε τήν ἀγάπη αὐτή!!!.

Ἄς παραδειγματιστοῦμε ἀπό τήν Σταυρική θυσία τοῦ Κυρίου κάθε φορά, πού τήν ξαναζοῦμε μέσα στή Θεία Λειτουργία. Ἄς καλλιεργήσουμε τήν πλήρη αὐταπαρνήσεως ἀγάπη, μιμούμενοι τόν Κύριο. Ἄς δεηθοῦμε τοῦ Χριστοῦ μας νά μᾶς χαρίσει, τήν ἀγάπη πρός τόν Ἴδιο καί πρός τούς ἀδελφούς μας, χωρίς ὅρια καί χωρίς διακρίσεις, τήν ἀγάπη πού φτάνει ἄν χρειαστεῖ μέχρι τόν θάνατο!

Γράφει ὁ ἀββᾶς Ἡσαΐας:«Ἐάν δέν ἐγκαταλείψει ὁ ἄνθρωπος ὅλην τήν ἐργασία αὐτοῦ τοῦ κόσμου δέν μπορεῖ νά λατρεύσει τόν Θεό. Διότι ἡ λατρεία τοῦ Θεοῦ εἶναι, τό νά μήν ἔχουμε στό νοῦ μας κάτι ξένο τήν ὥρα τῆς προσευχῆς καί νά ἀσχολούμαστε μ' αὐτό. Δηλ., ἡδονή ἤ κακία ἤ μῖσος ἤ πονηρό ζῆλο ἤ κάποια φαντασία καί φροντίδα γιά τά πράγματα αὐτοῦ τοῦ αἰῶνα»⁴. Δέν πρέπει νά ὑπάρχει τίποτα ἄλλο στό νοῦ κατά τή λατρεία παρά μόνο τά λόγια τῶν ἀναπεμπομένων προσευχῶν.

«Ὅταν βλέπεις τόν Κύριο», λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, «θυσιασμένο καί τοποθετημένο πάνω στήν Ἁγία Τράπεζα καί τόν ἱερέα νά εὔχεται σκυμμένος ἐπάνω στό θῦμα καί ὅλους τούς παρευρισκομένους νά κοκκινίζουν ἀπό τό πολύτιμο ἐκεῖνο αἷμα, νομίζεις ὅτι βρίσκεσαι μαζί μέ ἀνθρώπους καί στέκεσαι πάνω στή γῆ; Καί δέν μεταφέρεσαι ἀμέσως στούς οὐρανούς, βγάζοντας πρῶτα κάθε σαρκική σκέψη ἀπό τήν ψυχή;»⁵.

____________________________________________________________________________

4 Ἁγ. Ἡσαΐα: Εὐεργετινός, τόμ. Δ, σελ. 48.

5 Μ 48, 642.

Προδημοσίευση στό διαδίκτυο Γ΄ ἔκδοσης (ἐπηυξημένης) τοῦ βιβλίου:  (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου)-Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε

Σχῆμα μικρό ,Σελίδες: 162, Τιμή:5€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr

hristospanagia3.blogspot.gr 

http://anavaseis.blogspot.gr/2013/08/blog-post_8342.html

Καλλιέργεια τῆς Εὐγνωμοσύνης πρός τόν Θεό γιά τίς ἄπειρες εὐεργεσίες Του. Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

Καλλιέργεια τῆς Εὐγνωμοσύνης πρός τόν Θεό γιά τίς ἄπειρες εὐεργεσίες Του 

1. τίς γενικές (σωτήριος οἱκονομία, δημιουργία καί συντήρηση τοῦ κόσμου) καί
2. τίς προσωπικές (ἔνταξη στήν ἐκκλησία, σωτηρία, προσωπικά θαύματα κ.λ.π.)

Ἡ συνειδητο­ποίηση τῶν ὕψιστων εὐεργεσιῶν τοῦ Θεοῦ (δημιουργία, Θεία πρόνοια καί ἀνακαίνιση τοῦ κόσμου διά τῆς Θείας Οἰκονομίας) μᾶς κάνει νά αἰσθανό­μαστε εὐγνωμοσύνη.

Ἡ δέ εὐγνωμοσύνη μᾶς παρακινεῖ στήν ἀέναη δοξολογία, στήν ἀδιάλειπτη εὐχαριστία τοῦ Θεοῦ μέ τήν Θεία Λειτουρ­γία. Ὅταν ὁ Σαμαρείτης λεπρός θεραπεύτηκε καί αἰσθάνθηκε εὐγνωμοσύνη πρός τόν Κύριο γύρισε πίσω καί Τόν προσκύνησε.

Τά αἴτια πού ὁδήγησαν τόν πρώην λεπρό στήν πίστη, τή δοξολογία καί τήν προσκύνηση τοῦ Χριστοῦ, ἦταν ἡ εὐεργεσία πού δέχτηκε καί ἡ εὐγνωμοσύνη πού αἰσθάνθηκε. Ἄν δέν ὑπῆρχε ἡ εὐεργεσία, ἀλλά καί ἡ ἀναγνώρισή της, πού γέννησε τήν εὐγνωμοσύνη, δέν θά ὑπῆρχαν οἱ ἐκδηλώσεις αὐτές.

Ἡ Θεία Λατρεία λοιπόν προϋποθέτει δύο πράγματα· τήν εὐεργεσία καί τήν εὐγνωμο­σύνη. Ἄν λείπουν αὐτά, δέν ὑπάρχει λατρεία. Καί ἄν γίνονται λατρευτικές ἐκδηλώ­σεις χωρίς εὐγνωμοσύνη γιά τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, δέν τελεῖται ἀληθινή Λατρεία. Ποιές ὅμως εἶναι οἱ εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, πού ἡ ἀναγνώρισή τους γεννᾶ τήν εὐγνω­μοσύνη καί ὁδηγεῖ στή λατρεία;

 Οἱ εὐεργεσίες αὐτές μποροῦν νά συνοψιστοῦν στή

1. δημιουργία, 2. τήν πρόνοια καί 3. τήν ἀνακαίνιση τοῦ κόσμου.

Ὁ Θεός εἶναι ὁ δημιουργός καί προνοητής τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου. Κι ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος παρήκουσε καί ἐγκατέλειψε το Θεό, ἐκεῖνος, «πλούσιος ὦν ἐν ἐλέει, διά τήν πολλήν ἀγάπην αὐτοῦ ἥν ἠγάπησεν ἡμᾶς, καί ὄντας ἡμᾶς νεκρούς τοῖς παραπτώμασι συνεζωοποίησε τῷ Χριστῷ... καί συνήγειρε καί συνεκάθισεν ἐν τοῖς ἐπουρανίοις ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ». Εἶναι πολύ ὠφέλιμο νά θυμόμαστε ἀδιάλειπτα τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, γιά νά Τόν λατρεύουμε μέ μεγαλύτερη θέρμη.

Ὁ Κύριος ἔγινε καί εἶναι τό πᾶν γιά μᾶς: «Ἐγώ πατέρας, ἐγώ ἀδελφός, ἐγώ σπίτι, ἐγώ τροφή, ἐγώ ἱμάτιο, ἐγώ ρίζα, ἐγώ θεμέλιο, ὅ,τι θέλεις ἐγώ· τίποτε νά μή σοῦ λείψει· Ἐγώ καί θά ὑπηρετήσω· γιατί ἦλθα γιά νά διακονήσω, ὄχι νά διακονηθῶ· Ἐγώ καί φίλος καί μέλος καί κεφαλή καί ἀδελφός καί ἀδελφή καί μητέρα, ὅλα ἐγώ· μόνο νά εἶσαι δικός μου. 
Ἐγώ φτωχός γιά σένα· καί ἀλήτης γιά σένα· σέ σταυρό γιά σένα· σέ τάφο γιά σένα· πάνω γιά σένα παρακαλῶ τόν Πατέρα, κάτω γιά σένα ἦλθα πρεσβευ­τής ἀπό τόν Πατέρα. Εἶσαι τά πάντα γιά μένα, καί ἀδελφός καί συγκληρονόμος καί φίλος καί μέλος. Τί πιό πολύ θέλεις;»¹ Εἶναι τό πᾶν γιά μᾶς ἀλλά καί μεῖς τό πᾶν γι' Αὐτόν. Πῶς νά μήν Τόν εὐχαριστοῦμε; Ἄλλωστε ἡ λατρεία μας ,ἡ δοξολογία καί ἡ εὐχαριστία μας εἶναι τό μόνο πού μποροῦμε νά ἀντιπροσφέρουμε στόν Κύριο πού εἶναι τό πᾶν γιά μᾶς. «Γιά ὅλα αὐτά Σ' εὐχαριστοῦμε καί τόν Μονογενῆ Σου Υἱό καί τό Ἅγιό Σου Πνεῦμα, γιά ὅλα ὅσα γνωρίζουμε καί γιά ὅλα ὅσα δέ γνωρίζουμε, τίς φανερές καί τίς ἀφανεῖς εὐεργεσίες...» λέμε στή Θ. Λειτουργία.

«Λοιπόν παιδί μου», Λέγει καί ὁ ὅσιος Μᾶρκος ὁ Ἀσκητής, τήν ἀρχή τῆς ὠφέλειας σου κατά Θεό, ὀφείλεις νά κάνεις ἀπό αὐτό τό σημεῖο, δηλαδή πρέπει νά ἔχεις στό νοῦ σου ἀλησμόνητα καί πάντοτε νά θυμᾶσαι μέ ἀδιάκοπη μελέτη ὅλες τίς εὐεργεσίες καί τίς φροντίδες, σύμφωνα μέ τήν πρόνοιά Του, οἱ ὁποῖες ἔγιναν σέ σένα γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς σου. 
Νά μή σκεπάζει τό νοῦ σου ἡ λησμονιά πού ἔρχεται ἀπό τήν κακία, ἤ ἐξαιτίας τῆς ραθυμίας νά ξεχνᾶς τίς πολλές καί μεγάλες εὐεργεσίες, κι ἔτσι νά περνάει ἀνώφελα καί ἀχάριστα ὁ ὑπόλοιπος χρόνος τῆς ζωῆς σου. 
Γιατί οἱ τέτοιου εἴδους ἀδιάκοπες μνῆμες, κεντᾶνε τήν καρδιά, ὅπως ἀκριβῶς κάποιο μυτερό καρφί, καί τήν κινοῦν πάντοτε πρός δοξολογία, πρός ταπείνωση, πρός εὐχαριστία μέ συντριμμένη ψυχή, πρός κάθε προσπάθεια ἀγαθή καί ἀνταπόδωση μέ τρόπους καί μέ ἤθη χρηστά καί μέ κάθε ἀρετή κατά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. 
Οἱ ἐνθυμήσεις αὐτές κάνουν τήν ψυχή νά μελετάει πάντοτε μέ γνώμη εὐσυνείδητη τόν προφητικό λόγο: Τί νά ἀνταποδώσω στόν Κύριο γιά ὅλα ὅσα μέ ἔχει εὐεργετήσει; (Ψαλμ., 115,3)»². Ὁ πανάγαθος Θεός «τὸν κόσμον ... οὕτως ἠγάπησε, ὥστε τὸν Υἱόν Του τὸν μονογενῆ δοῦναι», «ὄχι γιατί δέ μποροῦσε νά μᾶς λυτρώσει μέ ἄλλο τρόπο ἀλλά γιά νά μᾶς δείξει τήν ἀγάπη Του, πού ξεπερνᾶ κάθε τι. Καί μᾶς τράβηξε κοντά Του μέ τό θάνατο τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ. 
Καί ἄν εἶχε κάτι ἄλλο τιμιώτερο ἀπό τόν Υἱό Του, θά τό ἔδινε καί αὐτό γιά μᾶς, γιά νά εὑρεθεῖ τό ἀνθρώπινο γένος κοντά Του»³. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος παρατηρεῖ:

«Τίποτε δέν μᾶς ὠφελεῖ τόσο, ὅσο τό νά θυμόμαστε τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, τίς κοινές, καί τίς ἰδιαίτερες».⁴ Αὐξάνεται ἔτσι ἡ ἀγάπη μας⁵ πρός τόν Κύριο⁶. Ἡ Λειτουργία τῆς Εὐχαριστίας μας ἀποκτᾶ τότε μιά ἀληθινή πνοή καί ζωντάνια.

_________________________________________________________________

1 Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, TLG, Work #152 58.700.33-44.

2 Ὁσίου Μάρκου τοῦ Ἀσκητοῦ, Φιλοκαλία, τόμ., Α, σελ. 128, 6-129,10.

3 Ἀββᾶς Ἰσαάκ, Ἀσκητικά, ἐπιμέλεια ἱερομονάχου Νικηφόρου Θεοτόκη, ἐκδόσεις Ρηγοπουλου, Θεσσαλονίκη 1977, (στό ἑξῆς: Ἀββᾶ Ἰσαάκ, Ἀσκητικά) σελ. 307 .

4 Ἁγ. Ἰωάν. Χρυσοστόμου: Πρός Τίτον Α, ΕΠΕ 24, 16.

5 Ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή, ἡ ὁποία (ἐντολή τῆς ἀγάπης) ἐμπεριέχει (ἔχει μέσα της) ὅλες τίς ἐντολές.

6 Ἁγ. Ἰωάν. Χρυσοστόμου: Πρός Κολοσσαεῖς, Β ΕΠΕ 22, 114-116.

Προδημοσίευση στό διαδίκτυο Γ΄ἔκδοσης (ἐπηυξημένης) τοῦ βιβλίου: (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου)-Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε Σχῆμα μικρό ,Σελίδες: 162, Τιμή:5€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr  

hristospanagia3.blogspot.gr

http://anavaseis.blogspot.gr/2013/08/blog-post_7959.html